跳转至

质点动力学

动量 角动量 能量的形式

一切从牛顿第二定律出发 $$ m\ddot{\mathbf{r}}=\mathbf{F}(\mathbf{r},\dot{\mathbf{r}},t) $$

动量

\[ \mathbf{p}=m\mathbf{v} \]
\[ \begin{align*} \dot{\mathbf{p}}&=\dot{m}\mathbf{v}+m\dot{\mathbf{v}}\\ &=m\ddot{\mathbf{r}}\\ &=\mathbf{F}(\mathbf{r},\dot{\mathbf{r}},t) \end{align*} \]
\[ \Rightarrow {\rm d}\mathbf{p}=\mathbf{F}{\rm d}t \]
\[ \mathbf{p_2}-\mathbf{p_1}=\int_{t_1}^{t_2}\mathbf{F}{\rm d}t \]
解释

冲量定理。等式左边为状态,等式右边为过程量

角动量

力矩:\(\mathbf{M}=\mathbf{r}\times\mathbf{F}\)
角动量:\(\mathbf{J}=\mathbf{r}\times\mathbf{p}\)

\[ \begin{align*} \dot{\mathbf{J}}&=\dot{\mathbf{r}}\times\mathbf{p}+\mathbf{r}\times\dot{\mathbf{p}}\\ &=\dot{\mathbf{r}}\times m\dot{\mathbf{r}}+\mathbf{r}\times\mathbf{F}\\ &=\mathbf{r}\times\mathbf{F}\\ &=\mathbf{M} \end{align*} \]
叉乘的求导

$$ \frac{d}{dt} (\mathbf{A} \times \mathbf{B}) = \frac{d\mathbf{A}}{dt} \times \mathbf{B} + \mathbf{A} \times \frac{d\mathbf{B}}{dt} $$ 证明思路:行列式一行一行来,凑一下。发现此时刚好一致

动能

\[ T=\frac 1 2 m{\mathbf{v}}^2 \]
\[ \begin{align*} \dot{T}&=m\dot{\mathbf{v}}\cdot\dot{\mathbf{v}}\\ &=\mathbf{F}\cdot\mathbf{v}\\ &=\mathbf{F}\cdot\dot{\mathbf{r}}\,\,\text{(功率)} \end{align*} \]

矢量分析回顾

讨论范围:保守力场

基本盘

\[ \begin{align*} \nabla=\,\,&\partial_1 \hat{e_1}+\partial_2 \hat{e_2}+\partial_3 \hat{e_3}\\ =\,\,&\partial_i\hat{e_i}\text{(爱因斯坦求和约定)} \end{align*} \]
Levi-Civita symbol\(\,\,\epsilon_{ijk}\)
\[ \epsilon_{ijk}= \begin{cases} 1 & \text{偶置换} \\ -1 & \text{奇置换} \\ 0 & \text{有相同下标}\\ \end{cases} \]

应用

\[ \hat{e_i}\times\hat{e_j}=\epsilon_{ijk}\hat{e_k} \]
\[ \mathbf{A}\times\mathbf{B}=\epsilon_{ijk}a_ib_j\hat{e_k} \]

梯度:\(\nabla V=\partial_i V\hat{e_i}\)
旋度:\(\nabla \times \mathbf{F}=\epsilon_{ijk}\partial_i F_j\hat{e_k}\)

定理:如果\(\,\nabla\times\mathbf{F}=0\,\),则存在标量\(V\),使得\(\mathbf{F}=-\nabla V\),反之亦成立

斯托克斯定理
\[ \oint \mathbf{F}\cdot{\rm d}\mathbf{r}=\iint(\nabla\times\mathbf{F}){\rm d}\mathbf{s} \]
证明

(1)必要性:\(\mathbf{F}=-\nabla V\),则\(\nabla\times\mathbf{F}=0\)

\[ \begin{align*} \nabla\times\mathbf{F}&=-\nabla\times(\nabla V)\\ &=-\partial_i\hat{e_i}\times\partial_j V\hat{e_j}\\ &=-\epsilon_{ijk}\partial_i (\partial_j V)\hat{e_k} \tag{1}\\ &=-\epsilon_{ijk}\partial_j \partial_i V\hat{e_k}\\ &=\epsilon_{jik}\partial_j \partial_i V\hat{e_k} \tag{2} \end{align*} \]
\[ (1)式与(2)式是等价应相等,且又为相反数,所以都是0 \]

(2)充分性:\(\nabla\times\mathbf{F}=0\),则\(\mathbf{F}=-\nabla V\)

\[ \overset{stokes}\Rightarrow 任何路径下\text{:}\int_0^{\mathbf{r}'}\mathbf{F}\cdot{\rm d}\mathbf{r}都相等 \]
\[ \begin{align*} \int_0^{\mathbf{r}'}\mathbf{F}\cdot{\rm d}\mathbf{r}&=\int_0^{\mathbf{r}'}{\rm d}(U(\mathbf{r}))\\ &=\int_0^{\mathbf{r}'}\frac{\partial U}{\partial x}{\rm d}x+\frac{\partial U}{\partial y}{\rm d}y+\frac{\partial U}{\partial z}{\rm d}z\\ &=\int_0^{\mathbf{r}'}\nabla U\cdot {\rm d}\mathbf{r} \end{align*} \]
\[ \begin{align*} &\Rightarrow \int_0^{\mathbf{r}'}(\mathbf{F}-\nabla U){\rm d}\mathbf{r}=0\\ &\Rightarrow \mathbf{F}=\nabla U\\ &\Rightarrow \mathbf{F}=-\nabla V\,,\,其中\,U=-V \end{align*} \]

机械能守恒 \(T+V\)

\[ \begin{align*} {\rm d}T&=\mathbf{F}\cdot{\rm d}\mathbf{r}\\ &=-\nabla V\cdot{\rm d}\mathbf{r}\\ &=-\partial_iV\hat{e_i}\cdot{\rm d}x_j\hat{e_j}\\ &=-\partial_iV{\rm d}x_i\\ &=-{\rm d}V \end{align*} \]
\[ \Rightarrow {\rm d}(T+V)=0 \]

不同坐标系视角下的牛顿定律形式

思路

写出基底与自然基底的关系
用基底和一些基本公式表示坐标、动量、角动量、牛顿定律等物理量
从得到的式子看看能不能得出我们熟悉的结论,如:角动量守恒

直角坐标系

\[ \mathbf{r}=x_k\hat{e_k} \]
\[ \dot{\hat{e_k}}=0 \]
\[ \mathbf{p}=m\dot{x_k}\hat{e_k} \]
\[ \mathbf{J}=\mathbf{r}\times\mathbf{p}=\epsilon_{ijk}x_ip_j\hat{e_k} \]
\[ m\ddot{\mathbf{r}}=\mathbf{F}\Rightarrow m\ddot{\mathbf{x_i}}=F_i \]

平面极坐标系

平面极坐标系

\[ \hat{e_r}=\cos \theta\hat{e_1}+\sin \theta\hat{e_2}\Rightarrow \dot{\hat{e_r}}=\dot{\theta}\hat{e_{\theta}} \]
\[ \hat{e_{\theta}}=-\sin \theta \hat{e_1}+\cos \theta\hat{e_2} \Rightarrow \dot{\hat{e_{\theta}}}=-\dot{\theta}\hat{e_r} \]
\[ \mathbf{r} = r \hat{e}_r\Rightarrow \dot{\mathbf{r}}=\dot{r} \hat{e}_r + r \dot{\theta} \hat{e}_\theta \]
\[ \Rightarrow\ddot{\mathbf{r}}=(\ddot{r} - r \dot{\theta}^2) \hat{e}_r + (r \ddot{\theta} + 2 \dot{r} \dot{\theta}) \hat{e}_\theta \]
\[ \mathbf{p} = m \dot{\mathbf{r}}\Rightarrow\mathbf{p} = m \dot{r} \hat{e}_r + m r \dot{\theta} \hat{e}_\theta \]
\[ \mathbf{J} = m r^2 \dot{\theta}\hat{e_z} \]
\[ T=\frac{{\mathbf{p}}^2}{2m}=\frac{1}{2} m (\dot{r}^2 + r^2 \dot{\theta}^2) \]
\[ m\ddot{\mathbf{r}}=\mathbf{F}\Rightarrow {F_r}=m(\ddot{r} - r \dot{\theta}^2)\,,\,{F_{\theta}}=m(r \ddot{\theta} + 2 \dot{r} \dot{\theta}) \]
推论:角动量守恒定律
\[ \frac 1 r\cdot\frac{\rm d}{{\rm d}t}(mr^2\dot{\theta})={F_{\theta}}\overset{结合\mathbf{J}}\Rightarrow\dot{\mathbf{J}}=F_{\theta}r\hat{e_z} \]

柱坐标系

在平面极坐标系的基础上加一个垂直于平面的坐标轴

\[ \mathbf{r} = r \hat{e}_r + z \hat{e}_z \]
\[ \Rightarrow \dot{\mathbf{r}} = \dot{r} \hat{e}_r + r\dot{\theta} \hat{e}_\theta + \dot{z} \hat{e}_z \]
\[ \Rightarrow \ddot{\mathbf{r}} =(\ddot{r} - r\dot{\theta}^2) \hat{e}_r + (r\ddot{\theta} + 2\dot{r} \dot{\theta}) \hat{e}_\theta+ \ddot{z} \hat{e}_z \]
\[ \mathbf{p} = m \mathbf{v} = m (\dot{r} \hat{e}_r + r\dot{\theta} \hat{e}_\theta + \dot{z} \hat{e}_z) \]
\[ \mathbf{J} = m r^2 \dot{\theta} \hat{e}_z + m (z \dot{r} - r \dot{z}) \hat{e}_\theta - m z r \dot{\theta} \hat{e}_r \]
\[ T = \frac{1}{2} m v^2 = \frac{1}{2} m (\dot{r}^2 + r^2\dot{\theta}^2 + \dot{z}^2) \]

球坐标系

球坐标系

\[ \hat{e}_r = \sin\theta \cos\phi \hat{e}_x + \sin\theta \sin\phi \hat{e}_y + \cos\theta \hat{e}_z \]
\[ \hat{e}_\theta = \cos\theta \cos\phi \hat{e}_x + \cos\theta \sin\phi \hat{e}_y - \sin\theta \hat{e}_z \]
\[ \hat{e}_\phi = -\sin\phi \hat{e}_x + \cos\phi \hat{e}_y \]
反向转换
\[ \hat{e}_x = \sin\theta \cos\phi \hat{e}_r + \cos\theta \cos\phi \hat{e}_\theta - \sin\phi \hat{e}_\phi \]
\[ \hat{e}_y = \sin\theta \sin\phi \hat{e}_r + \cos\theta \sin\phi \hat{e}_\theta + \cos\phi \hat{e}_\phi \]
\[ \hat{e}_z = \cos\theta \hat{e}_r - \sin\theta \hat{e}_\theta \]

基矢随时间的变化

\[ \dot{\hat{e}_r} = \dot{\theta} \hat{e}_\theta + \dot{\phi} \sin\theta \hat{e}_\phi \]
\[ \dot{\hat{e}_\theta} = -\dot{\theta} \hat{e}_r + \dot{\phi} \cos\theta \hat{e}_\phi \]
\[ \dot{\hat{e}_\phi} = -\dot{\phi} \sin\theta \mathbf{e}_r - \dot{\phi} \cos\theta \mathbf{e}_\theta \]
推导

逐项求导后,按照\(\,\dot{\phi}\,\)\(\,\dot{\theta}\,\)整理

球坐标系下,各物理量以及牛顿第二定律的形式并不常用

自然坐标系

给出基底:

\[ \overrightarrow{e_{\tau}}=\mathbf{r'}=\frac{\rm d\mathbf{r}}{\rm ds} \]
\[ \overrightarrow{e_{n}}=\frac{\mathbf{r''}}{|\mathbf{r''}|} \]
推导
\[ \rm ds=|{\rm d}\mathbf{r}|\Rightarrow |\mathbf{r'}|=1 \]
\[ \mathbf{r'}\cdot\mathbf{r'}=1\Rightarrow \mathbf{r'}\cdot\mathbf{r''}=0\Rightarrow \mathbf{r'}\perp\mathbf{r''} \]
\[ \overrightarrow{e_{b}}=\overrightarrow{e_{\tau}}\times\overrightarrow{e_{n}} \]

定义曲率\(\,\kappa=\frac{1}{\rho}=\frac{{\rm d}\theta}{{\rm d}s}\)
考虑曲率\(\,\kappa\,\)与曲线在直角坐标系下\(\,\frac{{\rm d} y}{{\rm d} x}\),\(\frac{{\rm d^2}y}{{\rm d}x^2}\,\)的关系
第一步:将\(\,\kappa\,\)\(\,\mathbf{r'}\,\)\(\,\mathbf{r''}\,\)表示

\[ \kappa = |\mathbf{r'}\times\mathbf{r''}| \]
推导
\[ |{\rm d}\mathbf{r'}|=|\mathbf{r'}|{\rm d}\theta={\rm d}\theta \]
\[ \kappa = \frac{{\rm d}\theta}{{\rm d}s}=\frac{|{\rm d}\mathbf{r'}|}{{\rm d}s}=|\mathbf{r''}| \]

形式上:

\[ \kappa = |\mathbf{r'}\times\mathbf{r''}| \]

第二步:将\(\,\mathbf{r'}\,\)\(\,\mathbf{r''}\,\)\(\,\dot{\mathbf{r}}\,\)\(\,\ddot{\mathbf{r}}\,\)表示

\[ \mathbf{r'}=\frac{{\rm d}r}{{\rm d}s}=\frac{{\rm d}r/{\rm d}t}{{\rm d}s/{\rm d}t}=\frac{\dot{\mathbf{r}}}{|\dot{\mathbf{r}}|} \]
\[ \begin{align*} \mathbf{r''}&=\frac{{\rm d}\mathbf{r'}}{{\rm d}s}\\ &=\frac{{\rm d}\mathbf{r'}}{{\rm d}t}\cdot\frac{{\rm d}t}{{\rm d}s}\\ &=\frac{\ddot{\mathbf{r}}|\dot{\mathbf{r}}|-\dot{\mathbf{r}}|\ddot{\mathbf{r}}|}{|\dot{\mathbf{r}}|^2}\cdot \frac{1}{|\dot{\mathbf{r}}|}\\ &=\frac{\ddot{\mathbf{r}}|\dot{\mathbf{r}}|-\dot{\mathbf{r}}|\ddot{\mathbf{r}}|}{|\dot{\mathbf{r}}|^3} \end{align*} \]

第三步:将\(\,\kappa\,\)\(\,\dot{\mathbf{r}}\,\)\(\,\ddot{\mathbf{r}}\,\)表示

\[ \kappa = \frac{|\dot{\mathbf{r}}\times\ddot{\mathbf{r}}|}{|\dot{\mathbf{r}}|^3} \]

第四步:将\(\,\mathbf{r}\,\)写成分量的形式,并整理\(\,\kappa\)

\[ \dot{\mathbf{r}}=(\dot x,\dot y, 0) \]
\[ \ddot{\mathbf{r}}=(\ddot x,\ddot y, 0) \]
\[ \begin{align*} \kappa&=|\dot x\ddot y - \ddot x\dot y|({\dot x}^2+{\dot y}^2)^{-\frac{3}{2}}\\ &=\frac{1}{|\dot x|}(\frac{\dot x\ddot y - \ddot x\dot y}{{\dot x}^2})(1+(\frac{\dot y}{\dot x})^2)^{-\frac{3}2}\\ &=|\frac{{\rm d}t}{{\rm d}x}|\cdot |\frac{{\rm d}(\frac{y}{x})}{{\rm d}t}|\cdot (1+(\frac{{\rm d}y}{{\rm d}x})^2)^{-\frac 3 2}\\ &=\frac{|\frac{{\rm d^2}y}{{\rm d}x^2}|}{[1+(\frac{{\rm d}y}{{\rm d}x})^2]^{\frac{3}{2}}} \end{align*} \]

坐标系基底随时间的变化关系

\[ \dot {\overrightarrow {e_{\tau}} }=\dot{\theta}\,\overrightarrow{e_{\theta}} \]
\[ \dot {\overrightarrow {e_{\theta}}}=-\dot{\theta}\,\overrightarrow{e_{\tau}} \]

牛顿第二定律

\[ \mathbf{v}=v\overrightarrow{e_\tau} \]
\[ \begin{align*} \dot{\mathbf{v}}&=\dot{v}\overrightarrow{e_\tau}+v\dot {\overrightarrow {e_{\tau}} }\\ &=\dot{v}\overrightarrow{e_\tau}+v\dot{\theta}\overrightarrow{e_{\theta}} \\ &=\dot{v}\overrightarrow{e_\tau}+v\cdot\frac{{\rm d}\theta}{{\rm d}s}\cdot\frac{{\rm d}s}{{\rm d}t}\overrightarrow{e_{\theta}} \\ &=\dot{v}\overrightarrow{e_\tau}+\frac{v^2}{\rho}\overrightarrow{e_{\theta}} \end{align*} \]
\[ \Rightarrow \mathbf{F_\tau}=m\frac{{\rm d}v}{{\rm d}t}\text{,}\mathbf{F_n}=m\frac{v^2}{\rho} \]

简谐振子

粒子在电磁场中的运动

纯电场

纯磁场

用自然坐标系分析 vs 直角坐标系?
极坐标求解时,\(r\,\)恒定只是一种解的形式
要加强电场与磁场复合场时的计算练习

拉莫尔进动

匀强磁场中,电子所受的外力矩为

\[ \mathbf{M}=\mathbf{p}_m\times\mathbf{B} \]

其中,

\[ \mathbf{p}_m=\frac{-e}{2m}\mathbf{J} \]

由角动量定理,可得:

\[ \begin{align*} \dot{\mathbf{J}}&=M\\ &=\frac{-e}{2m}\mathbf{J}\times\mathbf{B}\\ &=\frac{e}{2m}\mathbf{B}\times\mathbf{J}\\ \end{align*} \]

因此:

\[ \mathbf{J}\cdot\dot{\mathbf{J}}=0\text{,}\mathbf{B}\cdot\dot{\mathbf{J}}=0 \]
\[ \Rightarrow \frac{{\rm d}{\mathbf{J}}^2}{{\rm d}t}=0\text{,}\frac{{\rm d}(\mathbf{J}\cdot\mathbf{B})}{{\rm d}t}=0 \]

角动量的大小不变,且角动量与磁场方向夹角不变,可推出电子的角动量\(\,\mathbf{J}\,\)绕磁场旋转

拉莫尔进动

角频率是\(\,\omega_e=\frac{e}{2m}|\mathbf{B}|\)

有心力场中的开普勒问题

平方反比力下\(\,r\,\)\(\,\theta\,\)的关系

Step1:找到不变量\(\,\mathbf{J}\)
根据有心力的特性,\(\mathbf{r}\times\mathbf{F}=0\)

Step2:将运动化简为平面

$$ \mathbf{r}\cdot \mathbf{J}=\mathbf{r}\cdot(\mathbf{r}\times \mathbf{P})=0 $$ 又因为\(\,\mathbf{J}\)是常量,可以认为物体的运动在一个固定垂直\(\,\mathbf{J}\)的平面上

Step3:\(\,u,\theta \rightarrow r,\theta \rightarrow 找出通解\) 根据极坐标牛顿第二定律:

\[ \mathbf{F_r}=m(\ddot{\mathbf{r}}-\mathbf{r}{\dot{\mathbf{\theta}}^2 }) \]
\[ \mathbf{F_\theta}=m(2\dot{\mathbf{r}}\dot{\mathbf{\theta}}+\mathbf{r}\ddot{\mathbf{\theta}}) \]

最终得到:

\[ \frac{J^2}{m}u^2(\frac{{\rm d^2}u}{{\rm d}\theta^2}+u)=-\overline F(u) \]

Step4:代入平方反比力的具体形式 根据:

\[ F=-\alpha u^2 \]

得到:

\[ r=\frac{\frac{J^2}{\alpha m}}{1+\frac{AJ^2}{\alpha m\cos(\theta-\theta_0)}} \]

龙格楞次矢量

R的形式为:

\[ \mathbf{R}=\mathbf{p}\times\mathbf{J}-\alpha m \hat{\mathbf{r}} \]

性质:

\[ \frac{{\rm d}\mathbf{R}}{{\rm d}t} = 0 \]
推导思路

运用到的公式:

\[ (\mathbf{a}\times \mathbf{b})\times \mathbf{c} = (\mathbf{a}\cdot \mathbf{c})\mathbf{b}-(\mathbf{b}\cdot \mathbf{c})\mathbf{a} \]

运用到的\(\,\mathbf{r}\,\)的性质: $$ \mathbf{r}\cdot{\dot{\mathbf{r}}}=r\dot{r} $$

\[ \dot{\hat{\mathbf{r}}}=\frac{\dot{\mathbf{r}}}{r}-\frac{\dot{r}}{r^2}\mathbf{r} \]

$$ \mathbf{R}\cdot\mathbf{J}=(\mathbf{p}\times\mathbf{J})\cdot\mathbf{J}-\alpha m \hat{\mathbf{r}}\cdot\mathbf{J}=0 $$ 故\(\,\mathbf{R}\,\)在垂直角动量的平面内,与\(\,\mathbf{r}\,\)共面
从原点指向近地点的方向(后会说明)

R的运用:

\[ \begin{align*} rR\cos\theta&=\mathbf{r}\cdot\mathbf{R}\\ &=\mathbf{r}\cdot(\mathbf{p}\times \mathbf{J})-\mathbf{r}\cdot \alpha m\hat{\mathbf{r}}\\ &=\mathbf{J}\cdot(\mathbf{r}\times \mathbf{p})-\mathbf{r}\cdot \alpha m\hat{\mathbf{r}}\\ &=J^2-\alpha m r \end{align*} \]
用到的公式
\[ \mathbf(a)\cdot(\mathbf{b}\times\mathbf{c})=\mathbf(c)\cdot(\mathbf{a}\times\mathbf{b})=\mathbf(b)\cdot(\mathbf{c}\times\mathbf{a}) \]

$$ \Rightarrow r = \frac{J^2}{m\alpha+R\cos\theta}=\frac{p}{1+e\cos\theta} $$ 其中,\(p=\frac{J^2}{m\alpha}\,\),\(\,e=\frac{R}{m\alpha}\)

\(\theta=0\,\)时,\(r\,\)最小;同时此时\(\,\mathbf{R}\,\)\(\,\mathbf{r}\,\)同向,所以\(\,\mathbf{R}\,\)的方向是从原点指向近地点的方向


R的意义,确定参数与R的关系:

\[ \begin{align*} \mathbf{R}^2&=\mathbf{R}\cdot\mathbf{R}\\ &=(\mathbf{p}\times\mathbf{J}-\alpha m \hat{\mathbf{r}})\cdot (\mathbf{p}\times\mathbf{J}-\alpha m \hat{\mathbf{r}})\\ &=(\mathbf{p}\times\mathbf{J})^2-2\alpha m \hat{\mathbf{r}}\cdot (\mathbf{p}\times \mathbf{J})+{\alpha}^2m^2\\ &=p^2J^2+0-2m\alpha\frac{J^2}{r}+{\alpha}^2m^2\\ &=2mJ^2(\frac{p^2}{2m}-\frac{\alpha}{r})+{\alpha}^2m^2\\ &=2mJ^2E+{\alpha}^2m^2 \end{align*} \]

其中,E是机械能

运用的公式
\[ (\mathbf{a}\times\mathbf{b})\cdot(\mathbf{c}\times\mathbf{d})=(\mathbf{a}\cdot\mathbf{c})(\mathbf{b}\cdot\mathbf{d})-(\mathbf{a}\cdot\mathbf{d})(\mathbf{b}\cdot\mathbf{c}) \]
\[ \Rightarrow R=\sqrt{2mJ^2E+{\alpha}^2m^2} \]
\[ \Rightarrow e=\frac{R}{m\alpha}=\sqrt{\frac{2J^2E}{m{\alpha}^2}+1} \]

因此,能量决定轨道形状

\[ \begin{align*} &E<0\,,\,e<1\,,\,椭圆\\ &E=0\,,\,e=1\,,\,抛物线\\ &E>0\,,\,e>1\,,\,双曲线\\ \end{align*} \]

有心力场中的散射问题

卢瑟福散射问题

step1:\(\,\sigma\sim\Omega\)

\[ {\rm d}\sigma=2\pi b{\rm d}b=2\pi b\frac{{\rm d}b}{{\rm d}\theta}{\rm d}\theta \]

由立体角的知识:

\[ {\rm d}\Omega=\frac{{\rm d}S}{r^2}=\frac{2\pi r\sin\theta\cdot r{\rm d}\theta}{r^2}=2\pi\sin\theta{\rm d}\theta \]
\[ \Rightarrow {\rm d}\sigma=b|\frac{{\rm d}b}{{\rm d}\theta}|\frac{{\rm d}\Omega}{\sin\theta} \]

step2:利用龙格楞次守恒量解决问题

对于排斥力,龙格楞次矢量为:

\[ \mathbf{R}=\mathbf{p}\times\mathbf{J}+m\alpha \hat{\mathbf{r}} \]

初始状态的动量和角动量:

\[ \mathbf{p}=mv_{\infty}\mathbf{e_i} \]

$$ \mathbf{J}=mv_{\infty}b\mathbf{e_k} $$ 其中,\(\mathbf{e_k}\,\)表示垂直于平面向内的单位矢量

初末状态的龙格楞次矢量:

\[ \mathbf{R_i}=m^2{v_{\infty}}^2b\mathbf{n_i}-m\alpha\mathbf{e_i} \]
\[ \mathbf{R_f}=m^2{v_{\infty}}^2b\mathbf{n_f}+m\alpha\mathbf{e_f} \]

由于龙格楞次矢量是守恒量,有:

\[ \mathbf{R_i}=\mathbf{R_j} \]
思想

两边点乘\(\,mathbf{e_i}\)

\[ \Rightarrow b^2 = \frac{\alpha^2}{m^2v_{\infty}^4}\cot^2\frac{\theta}{2} \]

整理可得:

\[ {\rm d}\sigma=(\frac{\alpha}{2mv_{\infty}^2})^2\frac{{\rm d}\Omega}{\sin^4\frac{\theta}{2}} \]

最速落径问题和变分法

变分性质:
1.

\[ \delta(af+bg)=a\delta f+b\delta g \]
\[ \delta(fg)=f\delta g+g\delta f \]
\[ \delta(\frac{f}{g})=\frac{g\delta f-f\delta g}{g^2} \]
\[ \delta x = 0 \]

2.

\[ [\delta, {\rm d}]=0 \]
推导
\[ \begin{align*} \delta y(x+{\rm d}x)&=(\delta y)(x+{\rm d}x) &=(y_2-y_1)(x+{\rm d}x)\\ &=y_2(x+{\rm d}x)-y_1(x+{\rm d}x)\\ &=y_2(x)+{\rm d}(y_2(x))-y_1(x)-{\rm d}(y_1(x))\\ &=(y_2(x)-y_1(x))+{\rm d}(y_2(x)-y_1(x))\\ &=\delta y (x)+{\rm d}\delta y(x) \end{align*} \]
\[ \begin{align*} \delta y(x+{\rm d}x)&=\delta(y(x+{\rm d}x))\\ &=\delta(y(x)+{\rm d}y(x))\\ &=\delta y(x)+\delta{\rm d} y(x) \end{align*} \]

根据两个式子的最后一项,联立可得:\(\,[\delta,{\rm d}]=0\)

根据变分算符和微分算符的可对易性:

\[ \delta({\rm d}x)={\rm d}\delta x=0 \]
\[ \delta(\frac{\rm d}{{\rm d}x})y=\delta(\frac{{\rm d}y}{{\rm d}x})=\frac{\delta{\rm d}y\cdot{\rm d}x-{\rm d}y\cdot\delta{\rm d}x}{({\rm d}x)^2}=\frac{\rm d}{{\rm d}x}(\delta y) \]